Su değirmenleri 20. yüzyılın son çeyreğine kadar işlevsel olarak varlığını sürdürmüştür. Ancak gelişen teknik şartlar içerisinde artan nüfusla birlikte varlıklarını yitiren ve yerlerini modern fabrikalara bırakan su değirmenleri bugün yok olmaya yüz tutmuştur.
Eşkiya belgelerindeki önemli mevzuların geçtiği yerlerin başında değirmenler gelir. bunların en popüleri alibey değirmeni, emin ağa değirmeni ve kumpanya değirmenidir.. araştırmacılara kolaylık olması adına, önemli mevzuların geçtiği tüm değirmenleri tek sayfada topladık.
Kumpanya Değirmeni; Merkez Altın şehir, kaya başı kubaş köyünden güneye kostantinpolis Dersadetten yedi saatte Mihaliç Aksu boğazına oradan kürek çekerek üç buçuk saatte Kara Davut İskele kasabasına geldiler. Buradan otuz bir saat güney batıya giderek Marda Dağına, son üstleri olan Kumpanya Birlik Değirmenine geldiler. Bu değirmene, Martin Voyvoda Mihaliç Kumpanya Değirmeni dediler.
Kumpanya değirmeninden üç tarafını ana kayaya oydular. Üç basamakla değirmene girilir. Altı metre boyundadır.
Değirmenin sağ duvarında bir güneş var. Her güneş resminin ortasında birer çatal put, güneşlerin altında birer kız başı yaptılar. Değirmenin sol arka duvarına bir oynar ayıyı yaptılar. Def ayının elinde ayıcıyı da sırt üstü yıkılmış vaziyette yaptılar. Ayı da ayıcıda topaldır. Değirmenin sol duvarında bir kol resmi yaptılar. Parmağının gösterdiği kırk adım uzaklık da kolonlu kayada zincir işareti yaptılar. Burada otuz sekiz adet yatak odası mevcuttur. Horasanla kapılıdır. Yedinci zengin sofra buradadır.
Bu değirmen üç ada gibi tepenin ortasında, kara tepenin eteğindedir. Kara Hasan köprüsünden bir buçuk saat çeker. Yedi at bağlanan mağara kuzey batıda, kırk beş dakika sürer. Kapı kaya değirmeni on dakikadır. Sarıgöl kırk beş dakika iki öküzler kırk beş dakikadır çatala kaya bir buçuk saat Ceneviz kalesi bir buçuk dakika çeker kuzeyindedir. Kudret kaya iki saat çeker ve kuzeyindedir.
Kumpanya değirmenin bulunduğu dere, Harami deresidir. Günde bir , bir buçuk saat güneş görür En yakın köyleri : Çukur cambaz , Ayazma , Tahtalı , Kara Hasan , Yaşlılar , Araplar , Dikmen Tepe köyleridir , diğer köyler yandı kül oldu… Bu değirmenin yedi ana nişanı hiçbir değirmene ve bölgeye yapılmamıştır. 1- Yedi basamaklı kaya , 2-Çiçekli İstavroz , 3-Köpek butlu taş. Bu taş değirmeni yok edebilir… 4- Değirmenin ters sekiz rakamları 5- bir buçuk balıklı sofra, başka hiçbir değirmende yoktur. 6- Otuz altı kapılı kayadan bu kapı tekdir 7- Taş bağlanan mağara. Otuz altı mağarada bu tekdir. Gerçek ve son bölgedir. Burası bulunmadığı müddet burası yoktur.
Tahtalı Köyü , Monika Çiftliği , Hersek Köyü , karşısından Dana göz Köyü , onların karşısında Ala göz Köyü , Köprüye on iki saat mesafeli Bağevleri Köyü , ormanın dibinde Ali bey köyü vardır.Burada Şahin kaya ile Şama giden Hora tepesi vardır. Orada bir çalgılı mağara olup , on sekiz taş sıra ile dikilir. Tam ortadaki taş siyahtır. O taşın altın bir kazan altın ile bin iki yüz altın mahmudiye. On iki taş karşısında türbe dedenin derinliği beş metredir.
Bir kazansa horasanla içine oturtulmuştur. Buraya yakın üç basamak merdivenle çıkılana bir mağara vardır. Yol boyunca on iki tane dikili taş vardır. Bu taşların birinde istavroz resmi altında bakraç altın. Sol taraftan dar , Kaldırım köşeli patika tepeye doğru çıkar bu patikanın bittiği yer kazılınca bir kemer çıkacak , içi doludur. Önündeki dere içinde bir sofra taşı vardır .yuvarlaktır. yanında dört dikili taş vardır sofra taşının yanın da yedi yemek kaşığı, yedi ekmek, yedi yemek çatalı , bir buçuk balık vardır.
Bir adat zincirli fincan ve birde çakı olacak.Derenin karşı tarafında bir mağara olacak. Mağaradan mağaraya giderken kapı üstünde sandık biçiminde bir taş vardır.buna sofra taşı işaretlidir. Para bu taşın içinde. Sağ ayak geri , sol ayak ileri resmi yapılmıştır. Sofrayı burada buluruz. Çakının zinciri yirmi bir bakladır Mağarada yirmi bir adım mesafededir.
Ali Bey değirmenine yakın şeytan dere vardır, şeytan dereyi besleyen 2 kol vardır, sol kol Keçi deresi, sağ kol Harami deresidir, Aşağı tarafta bir kol daha karışır oda Armutlu deresidir. Buraya en yakın köy 1,5 saat sürer, Buraya ancak çobanla avcı inebilir, Buraya inince sağ cenabı izlemeniz lazım, burası denize yaklaşık 4,5 saat sürer. 1,5 saatlik çevresinde tataç, at ahırları, meryem ana köyü türbesi vardır bunlar ali bey değirmeninin doğusunda kalır.
Alibey değirmeni 3 tarafı anakayadır olluğu bile kayadandır sağında 9 basamakla savakyerine çıkılır solundan 7 basamakla savak yerinden inilir. Bu değirmenin önünde ufak bi düzlük vardır. Bu değirmen 2 yerden suyunu alır 1 dereden 2 ci kaynak sudan gelir su olluğa.bu değirmen dereyi görmez içerde kalır. Bu değirmenin üstünde olluğunun solunda 1 metre kadar büyük bi kaya vardır değirmene dereden gelen suda tam 18 adım bi ark vardır bu arkın ucunda bi taşı delemediler suyu altından geçirilmiştir bu 18 olan arka yakın bi yerde suyun çoğalması için set vardır. Buda değirmenden 35 adım ilerdedir bu ark. değirmenden çıkan suyun üzerinde 3 tane dut ağacı vardır. Dere kenarında kayadan koltuk vardır koltuğun yanında balık tutup koydukları sahanlık vardır.değirmenden 500 metre sağda dağın yarısında çatalkaya vardır. Çatalın birisi uzun birisi kısadır ve çatala boynunu koyabilirsin ve etrafa bakabilirsin.
Değirmenden tepeye çıkarsan bi uçurumdan çıkarsın 2 kişi yanyana yürüyemez 1 kişi çıkar tepeye ali bey değirmeninin deresi aşağıda göksuya birleşir bu göksuda karadenize akar. Ali bey değirmeninden tam 35 dakika çapraz aşağıda emin ağanın değirmeni vardır. Örmedir ve 3 sıra kalas konmuştur emin ağa değirmeninin sağından yukarıdaki mağaraya çıkılır ve 3 basamakla mağaraya girersin mağaradan dahada yukarıya çıkarsan 2 ci mağaraya gelirsin. Emin ağa değirmeninden çıkan suda göksuya akıp birleşir. Ve burada kayanın kendisi ayıdır. Kayayı ayı yapmışlar.ve köpeğin oturduğu gibi oturur.
Alibey değirmeni 3 tarafı ana taşa oymadır. 3 sağ, dördü sol tarafta giriş delikleri vardır. Değirmenin içine 3 basamakla girilir. İçinde sol tarafta bir ocak şömine vardır. Şöminenin içinde bir put vardır. Değirmenin duvarında bir kandil konacak yer vardır. Değirmenin kapısının sağında bir metre boyunda, bir put değirmenin sol tarafında 7 basamakla savak başına çıkılır. Değirmenin kapısına karşı muska bir çayır, bir dönüm kadar bahçesi vardır.
Bu çayırın her üç köşesinde demir kazıklar çakılıdır. Bu değirmenin doğusuna rastlayan dağın birinci tepesini aşarak kazan dereye varırız.
Değirmenin başında arkta, iki adet istavroz var. Kapıdan aşağıda derenin yanında kül ve pisliklerin atıldığı yer , küllüğün karşısında ki bir tepede derenin kenarında bir çınar ağacı var. Bu çınara üç kardeşler ağacı derle. Üç çataldır. Yanından su çıkıyor. Oradan döneceğiz. Değirmenin üstündeki üzerinde köpek budu bulunan taşa çıkacağız. Bu taş deliklidir. Bu taşta yedi yavrulu tavuk resmi vardır. değirmenin arkasında ki kaçak kapısında dikilidir.
Değirmen önünde açıkta çayırda bir binek taşı, tam üzerinde üç köpek ayağı izi vardır. değirmenin içinde sol tarafta bir ocak vardır. değirmenin kırk adım aşağısında bir kuru duvar vardır. bu havalede yani değirmene yakın gelen bir kaynak suyu vardır. suyun taşında bir bakır kulp işareti vardır. değirmenin altındaki dere boyunda yassı bir taş vardır. üzerinden derenin suyu geçer. O taşın ortasında soba borusu gibi bir delik vardır. bu değirmene konan para Cezayirden gelen Kosto soygunu ,bu para emine reis burnundan çıkarılıp oniki saatte develerle buraya getirildi. Bizim nişanlarımızda budur.
Çete başı Timuryani Manok bey sene 1833 Baran kaya sene 1834. 31 çete başı ve 72 mürettebatla birlikte Karadeniz Kırımdan gelen gemiyi esir aldık. Bozyaka kasabası yani Bandırma muhitinde deve otu köyünün doğusunda seren kaya denilen bir Sarıkaya katırlarla tam kırk katırla taşıdık. Yetmiş iki kişi ile yerleştirdik. Kayanın yüzüne 14 adım uzunluğunda bir oyma yılan çerçeve içinde ve deliğe giren vaziyette yaptık. Dikkat mağarayı tanımak için doğusunda yedi yığma mezarlar yaptık. Emin ağanın değirmenini bilmek için sarı gölden suyu gelir değirmen ve en yukarıdaki değirmen taştan oyma olacaktır. Ve suyun geldiği yerde oyma olacaktır.
Değirmenin dokuz basamaklı iki tane pınarı olacaktır. Biri tatlı biri acı su. Sularda yarım ay resmi olacak. Değirmen taşı olacak. Kanlı mağara:kanlı mağarayı bilmeniz için altı tane tekne resmi elimizle yaptık. Sağ tarafında düz kayada ayak resmi olacak sol tarafında üç basamak olacak , değirmenin alt ve sağ aşağısında topal ayı olacak ,kırk okka kan mağarada 99 okka kantarda mağaranın karşısında bir kızıl kayada olacak derenin yanındadır. Dağarcıklı değirmenin yarım dönüm önünde bahçesi var. Bahçe içinde bir sofra taşı var.
O değirmene hem dağarcıklı hem de Ali bey denildi. Arkacı değirmen çarkının altında bir domuz resmi bir istavroz olacak. Değirmen için odasına giderken kapı eşiği basamak dağarcıklı değirmene girmek için dokuz basamak olan yerden gidilir. Hem de suyun çıktığı yerden de girilir. Emin ağanın mezarını bilmek için Oluk başından arkanı değirmene alacaksın. Kırk adım say, küçücük bir tepecik göreceksin bak. Arkacık ve dağarcık değirmen yanından dere geçer. Derenin yanında ince bir yol geçer. Yolun sağında üç adet kabir olacak. Biri ayrı beş adım üzerinde siyah bir taş olacak. Baş ucunda üç delik ayak ucunda bir put işareti olacak. Emin ağanın mağarasından kudret kaleye doğru sıra taşlar olup kudret kaleyi gösterir. Kurt tepesi vezir kalesi de oradadır. Kudret kalesi de 3 tepeyi gösterir. Kurt tepesi şöyledir. İsmi çatal kaya 12 tane dikili taş vardır. çukur cambaz köyü kilise , kilisede bir papaz resmi papazın baktığı yere iyi bak. Kazanlara bakıyor. Uzun mesafede kazanları görürsün.
O değirmene hem dağarcıklı hem de Ali bey denildi. Arkacı değirmen çarkının altında bir domuz resmi bir istavroz olacak. Değirmen için odasına giderken kapı eşiği basamak dağarcıklı değirmene girmek için dokuz basamak olan yerden gidilir. Hem de suyun çıktığı yerden de girilir. Emin ağanın mezarını bilmek için Oluk başından arkanı değirmene alacaksın. Kırk adım say, küçücük bir tepecik göreceksin bak. Arkacık ve dağarcık değirmen yanından dere geçer. Derenin yanında ince bir yol geçer. Yolun sağında üç adet kabir olacak. Biri ayrı beş adım üzerinde siyah bir taş olacak.
Baş ucunda üç delik ayak ucunda bir put işareti olacak. Emin ağanın mağarasından kudret kaleye doğru sırataşlar olup kudret kaleyi gösterir. Kurt tepesi vezir kaleside oradadır. Kudret kaleside 3 tepeyi gösterir. Kurt tepesi şöyledir. İsmi çatalkaya 12 tane dikilitaş vardır. çukur canbaz köyü kilise , kilisede bir papaz resmi papazın baktığı yere iyi bak. Kazanlara bakıyor. Uzun mesafede kazanları görürsün.
Arkacık değirmeni katrancı deresindedir. Tek yoldan inilir. Başında tek bir tavla vardır. Arkası gümüş külliyetidir. Yola inerken solda tepecik içinde halka vardır. Değirmenin önünde yarı ortadan biçilmiş kara taşın karşısında yuvarlak tepe üzerinde çayıt suyun bağlandığı yerde serpme var ocağa dikkat değirmenin üzerinde taş değrimeni ezecek vaziyette. İki kubur tabanca resmi vardır. Umumi haritalar şarlak ve arkacık değirmenindedir. Koltuk taşından perdeli halka gözlük yeri görünür.tepedeki çay taşı altında cam şişe içerisindedir. Horasanlıdır.
Aksu buraya yakındır. 477 katrancı deresinde arkacık değirmeni sarp değil değirmenin başına kadar hayvanla gidilir. Burada hayvanın yemliği vardır. Ve hayvan bağlama yeri vardır. Hayvanın durduğu yer taş döşelidir. Pislediği yerin altında külliyetli miktarda gümüş vardır. Yemliğin üzerinde değirmenin krokisi vardır. Değirmene tek yoldan inilir. Değirmenin önünde bir taşş ters çevrilmiş vaziyettedir. Bir ucunda tüfek namlusu içinde ……. Ait 32 mücevher taş vardır. Değirmenin kapısına gelip bakınca karşında yuvarlak tepe tepenin üzerinde bir çay taşı çay taşının altında 4 arşın derinlikte bir halka bir saat içerisinde umumi krokiler mevcuttur. Değirmenin karşısındaki kayada iki kabur tabanca resmi mevcuttur. Değirmenin suyunun bağlandığı yerdeki serpmeye dikkat edelim.
DAĞARCIK değirmeninin altında bir şarlak var 5 arşın kadar yükseklikten şarlak var 5 arşın kadar yükseklikten şarlağın suyu havuza dökülür. Havuzun içinde bir demir kazık, demir kazıkta halka çakılıdır. Halkanın büyüklüğü bir karıştır. Bu halkadan sonra önünde bir koltuk bir oturak taşlarını yaptık. Bu taşların karşısında bir salkım ÜZÜM resmi yaptık. Bundan 30 adım altında bir istavroz üst kısmında bir mağarayı göreceğiz, yöredeki şelalede bir hakikat bulacağız. Alacağız ve göreceğiz ve derede hakikat bulunur. Bir şelaleden yukarı bir BALIK resmi yaptık. SAZAN balığıdır. ARKACIK DEĞİRMENİ buradan bulunur. İşaretleri bunlardır. Üçgen bir muska vari taş yaptık balığın önünde balığa bakar. Balıkta muskalı taşa bakar. Bunların önünde balığın önünde kroki taş var. Bu taş bakırdandır. Haritadır. 18 yerin parası AK KAYA buradan anlayacaksın ve balıkların altında bu bakır haritadadır.
Dağarcık (Arkacık) Değirmeni Kazan Dere’de olup, her bir tarafı taşa oyma olarak diğer değirmenlere nazaran çok daha sarp yerde yapılmıştır.
BİR ARKACIK DEĞİRMENİ: Değirmenin nişanları direkli taş olacaktır. Yalak taşı, sofra taşı, krokili taş, oluk başı, çif delik taş. Bu taş hususi yapım olacak Dut ağacı, deve, ayna, çerçeve, değirmen, ocakbaşı camından gözükecektir değirmenin suyu iki yerden gelir.
1-Değirmen unluğu.
2-Domuz damı yapı arkası 1 kasa sokuludur.
3-Değirmenin içinde 150 okkalık sandık saklıdır.
4-Değirmen ocağının arkası 1 küp.
5-Değirmen arka tarafı külfete dikkat.
6-At geçmez yaya zor geçer Yataklı taş altı 4 teneke .2 bakır.put .3 zincir birde halka olacak Kemer pınar pınar duvarlarının iç tarafı 3 oyuk 1 kazan .dikili taş 1 delik ayrı, arkacık kazan dere içinde darağcıkta orda biyerde.
Bu bölge Papaz iskelesi adı ile anılır. Deniz iskeleden çanak şeklinde görülür batı yöndedir. Bu iskelenin aslı çok eski devirlerden kalma olup gerçek iskele denizin içindedir. İskele burunludur. burada bir dere akar denize dökülür. İskelenin bir yakası kesme taş örgüdür denizin içine kadar gider. İskelenin arkasındaki tepede zeytin ağaçları vardır burası zeytinliktir. İskeleye yakın bir çeşme kuyu ağzı gibidir. Az bir su bu kuyudan taşarak denize akar. Adı papaz suyudur. İskeleden yukarı ince bir yol çıkar bu yoldan çıkarsak kapalı mağara önünde Dikili taşımızı görürüz. Bu mağaraya papaz mağarası denir. bu iskeleye bu adı veren bu papazdır. İsmi samrhasna dır. Ortadaki dikili taşın altından bu mağaraya girmek, kapısından içeri girmekten daha kolaydır ve daha az vakit alır. Aşağısı değirmendir. Değirmen Samr hasna nın değirmeni ismi ile geçer.
Samr hansa nın değirmeninin arkasında bir buçuk boy yükseklikte bir buçuk boy ara ile 3 adet delik olup kapalıdır. Üst sıvası delik ortasına vurularak kırılır. Orta delik kırılıp yol harçlığı ile şifreli kroki alınır. Bu kroki papazın mağarasının krokisidir. Kroki olmadan papazın mağarasının girişi bulunsa dahi içinde yol bulmak mümkün değildir.
Sofra kayanın doğusuna gelen ilk tepeyi aşarsak arkası kazan deresidir. Burda bir düz alan içinde bir süre konakladık. Burada bir balık işareti olup bu balık işareti orda bulunan mağarayı ve malını işaret eder. Bu mağara Bizanslılardan kalma kral Mihail mağarasıdır. Biz mağarayı hazır bulduk. İçinde 60 kazan dolusu envayi çeşit para ve mücevher vardı. Bir kısım silahlar ve değerli heykellerde yine bu mağaranın malları arasındadır. Bu mağara bir şelale kenarında olup ağzına bir değirmen inşa ettik bu değirmenin adı arkacık değirmenidir. Bu isim tarafımdan verilmiştir. Bu değirmenin diğer adıda kazandere değirmenidir.
Kazan dere haricinde 6 yerde daha arkacık değirmeni vardır aynı işaretleri taşır hepsi sahtedir. Sadece kazanderedeki değirmen gerçek arkacık değirmendir. Ertesi günün şafağında yeniden yola koyulduk. Merkezi hükümet tarafından 300 kişilik bir birliğin peşimize düştüğünü öğrendim. Değirmenin üst tarafına dönerek patika bir yoldan ilerledik. Poyraz istikametinden kara orman mevkiine gelip buradaki boğazda pusu kurduk. Gelen 300 kişilik birliğin tamamını öldürdük. Bizde 5 kişi kayıp verdik. Buradaki büyük bir kayayı kırdırıp tek bir istavroz işareti yaptık. Bu taşın adı alnı kesik kayadır. Bu kayanın sağ tarafında 3-4 kişini sığacağı bir korunaklı yer vardır. Bu kovuğun altını oyarak buraya bir mahsen yaptık. 6 heybe dolusu altın parayı buraya gömdük. 17 kişi çalışarak bu burayı kapadık.
Kovuğun içine girer ve sol tarafa bakarsak bir kaplumbağa işareti görürüz. Aynı muhite Bursada balıklı kilisesi tavanından sökülüp buraya getirilmiş altın halkayı çaktırdım. Üzeri katran kaplıdır. Halka zirveden 6 metre aşağıdadır. Bu kayanın adı halkalı kayadır. İlerisi Arnavut kaldırım döşeli bağdat yoludur.
Sabah uyandığımda bir baktım en kıymetli haritalarım ve bir çanta dolusu altın param çalınmıştı. Değrimenci kaçmış meydanlarda yoktu. Adamlarımı kaldırıp peşlerine düştüm. Karacalar köyü civarında stefanı ve karısını kıstırdık. Kısa bir mücadeleden sonra stefanı öldürdük. Bir mezar yaparak içerisine cesedi koydum. Ancela ya kıyamadım. Aramıza kattım. Dereye indik dereyi izlemeye başladık burada ana taşa oyma Aliağa değirmenini bulduk sahibi bir türktü kendini öldürdük. Değirmenin adını uzun ali değirmeni olarak değiştirdik. Değirmenciyi kuyuya atarak yaptığımız mezara bir bakır kap parayı ve kıymetli 3 yerin haritasını koyduk. Burada Ancela adamlarımdan biri tarafından tecavüz edilerek öldürüldü. Adamımı öldürttüm. Uzunali nin mezarının yanında bu mezarları yaptırdım cesetlerini içlerine koyup Ancelanın zümrüt yüzüğünü ve kolyesini baş ucunda kendisine bıraktım.
Konstantinopolis eyaletinden itibaren emanetlerimizin yerleri noktalarına varılıncaya kadar burada izah edilmiştir. Uzunali değirmeni uzunali köyü yakınındadır. Onun civarındada keçi deresi bulunur. Karacalar köyünün ortasına geldik.burada 3 gözlü bir köprü gördük çok güzel inşa edilmiş bir köprü idi. Dikkatli tetkik edilir ise kuru bir dere üzerinde kemerli bir köprü olduğu görülür. Üzerinden değirmen arkı geçirilmiştir. Bu ark ileride yeni kurulmuş bir köyün arasındaki değirmene su getirir bu değirmen 40 basamaklıdır. Basamaklardan 14 adedini biz kırdık. Köyün toplanabilir bütün emanetlerini bu basamaklar altına koyduk. Bu köyde bir sağlam işaretimiz daha mevcuttur. Haç işareti bulunan kayada oradadır.
Tekrar köprüyü izah edecek olursak köprünün altına gelen son kemerinin altında haç işareti vardır. Orta gözünde kabartma bir karaca veya geyik başı görürsünüz. Bu köprü rum devletinin eseridir. Civarda eski rum evleri bina yerleri mevcuttur. Bu köyden kalkan halk daha ilerideki yeni kurulmuş köye göç etmiştir. Ben ufak bir emaneti kemerde bulunan taşın altına koydum. Üzerine karahasan yazısını yazdım eski türkçedir. Çıkarılıp bakılır.
Namuzsuz papaz soyguncu olarak bilinen samurhansa bu işlerden pek fazla yükünü tutmuştu civar köyleirn haracını toplardı. Bir defasında tam 1500 baş ufak hayvan ve envayi çeşit kilimlerin kendisine haraç olarka verildiğini köylüler söylediler. Hedef olarak bu papazı kendime rakip seçtim. Bir gece aynı mahalde olan değirmenini bastık yaktık harap ettik. Baktık ki samurhansa kaçmış. Bu arad gezinirken papazın mağarasını tespit ettik. Hemen mağarayı sardık. Müsademe sonunda papazla birlikte 5 adamını öldürdük. bu mağara içerisinde çok hazine vardı. İşte samurhansanın değirmeni ve mağarasnını bulursanız mağranın içini 5 arşın kalınlığında toplama taşla dolmuş olduğunu görürsünüz evvel bu taşları temizliyelim. Altında ızgaralı demirlerle karşılaşırsınız altında samurhansanın dünyalığı vardır.
Değirmenin karşı tarafındaki tepeye çıktık. Orada bir şölen tertip ettim. Bütün gece eğlendik. O gece bu tepede bazı gizli faaliyetlerimizde oldu. Kayıdıma yazılı olarak …. Şifre mevcuttur. Bu tepe küçük hora tepesidir. Söylemek lazım gelirse bu kayalıklarda hiç ot bittiğini biz görmedik. Buraya nohutlu kaya dedik. Bağcıklı köyü civarında sıra ile dikilmiş 13 adet dikili taş mevcuttur. Ortadaki taşın rengi siyahtır. İçi oyuk olup 15000 adet mebla ile beslenip sıvanmıştır. Eğer gelirseniz kaldırıp bakın. Birde haç işareti bulursunuz.
Muradiye köyü yakınlarında gelin ata binmiş, alayı arkasında çalgıcıları dahi mevcuttur. Bu kayanın mevcut olduğu tepenin hakim noktasında siyah taşa oyulmuş susam tavası ve ayrıca oyuklar vardır. Yine buralara yakın içinden az su akan fakat çok sarp bir derenin kayalıklarında bol domuz resimleri bunların ortalamasında dik bir kayadan inen su yarıntısı karşısında eskiden çalıştırılmış bir altın madeni ocağı vardır. Su yarıntısı ile sarp derenin birleştiği yerdeki kayanın burnunun yüksek ve sarp yerinde olarak değirmen kayası yapılmış ve bu kayanın dört yönüne birer istavroz vurulmuştur. Uzunhasan köyü dersi ve değirmenleri en altta olan değirmenin önünde hiç biçimsiz manda gibi siyah bir taş vardır.
Çaltıdere köyü yakınlarında önü düzlük olan bir kaya burnunda trança balık sanki sudan çıkmış tekrar dalacak gibidir. Göksu’nun başı Üç tepelerin orta tepe dibinden çıkar. Hersek köyünün yanından geçerken büyük su uçtu şelale yapar. Buranın tam doğusu 103 adım mesafede dört köşe bir taşta koyun başı sığacak büyüklükte halka oyuğunun baktığı istikamette bir yığın toprak olup, rengi bu araziye uymaz ve üzerinde katiyen ot bitmez. Buraya da yakın bir yerde üstüne üç çentme basamak ile çıkılabilen bir kayanın üzerinde iki daire çizilidir. Bunların birinden ayrıca çekilmiş bir su oluğu var. Bu istikamette ve çok yakınında üzerine oturulacak bir koltuksu taş ve bir de, dede vardır.
Horoz köyü yakınlarında sırtında cüppe elinde tesbihi olan bir derviş 75 adım karşısında da, boynunda istavrozlu bir papaz vardır. Tekke köyü içerisinde bir ziyaret yeri olup, yukarısına çıkarken kayalıklarında konçlu çizme resmi var.
Ayrı ayrı üç şahısa ait değirmenlerin karşısındaki kuru dere istikametinde Karacalar köyü yakınında dikili bir kayada posta güvercini resmi vardır.
Karahasan köyü ile yeniköy arasında minare kayaya çıkan merdivenlerden alt kısımdan 12 tanesi kırık olup aynı köyler arasında kurudere üzerine kurulmuş 3 gözlü kemer köprü üstünden değirmen arkı geçer. Bu köprünün orta kemerinde bir karaca başı ve istavroz, ilk gözünde de, siyah dört köşe bir taşta Kara Hasan yazılıdır. Köprüden geçen arkın suyu papazın değirmenine, değirmenin karşısında da, papazın mağarasına gideriz.
7 GEÇİT DERSİ ve bir ŞEYTAN DEĞİRMENİ bu değirmen sola döner, tersinedir. Bu civarda çok karaca resmi var. Köpeğin boynunda çan var. Babanın elinde çift borulu kubur tabanca KEÇİ DERESİ muhiti içinde 9 gemi resmi var. Bir KARACA AVCI bir KARA KAYA’ dadır. İki de av köpeği bir domuzun peşinde tavşanı kartal parçalamış ve bu tavşanın parçalanmış yerinin altında pekmez tavası parası 140 okka’dır. Dikkat bu bir özlem giriş ve buluş yazılı platin vardır. Bu bölgeleri 12 saat yönden takip eder. 140 okka’dır. Paranın içinde PLATİN KROKİ bütün bu civarda DARPHANE KABİL BABA köyü civarındadır. 14 yerdedir en çok mağara şehrindedir. 21 saat mesafeye uzar.
Ayrıca Bakın
Değirmeni ana kayayı oyduk değirmen yaptık, içini doldurduk ve ismini de ARKACIK DEĞİRMENİ koyduk, kapattık. DOMUZLUK’TAN çıktık suyun ağzında bir domuz resmi yaptık. Değirmenin doğusuna gelen tarafına, dağın birinci tepeyi aşarak kazan dereye varırız. Burada kapalı her bir yeri ana taştan oyulma DAĞARCIK DEĞİRMENİ ni oyduk ve yaptık. 6 metre genişlik 6 metre derinlik yaptık. Domuzluk’tan dökülen sular altında ÖKÜZ resmi yaptık. Boynunda ÇAN var, bu öküzün ayakları istikametinde I metre kazınca kapak taşı bulursun. Dikkat edelim öküzün arka butları üstünde ok saplıdır. Bu DAĞARCIK’ ın ispatıdır.
Dikkat edelim ARKACIK değirmeni ile biraz aşağıda 5 arşın kadar xxxxxxxxxxxxx 6 ya 6 dır. Xxxx arşın kadar bir yığma gördüğün zaman yanında bir kaya var. Bu kayada bir leylek resmi var.
DAĞARCIK değirmeninin altında bir şarlak var 5 arşın kadar yükseklikten şarlak var 5 arşın kadar yükseklikten şarlağın suyu havuza dökülür. Havuzun içinde bir demir kazık, demir kazıkta halka çakılıdır. Halkanın büyüklüğü bir karıştır. Bu halkadan sonra önünde bir koltuk bir oturak taşlarını yaptık. Bu taşların karşısında bir salkım ÜZÜM resmi yaptık. Bundan 30 adım altında bir istavroz üst kısmında bir mağarayı göreceğiz, yöredeki şelalede bir hakikat bulacağız. Alacağız ve göreceğiz ve derede hakikat bulunur.
Bir şelaleden yukarı bir BALIK resmi yaptık. SAZAN balığıdır. ARKACIK DEĞİRMENİ buradan bulunur. İşaretleri bunlardır. Üçgen bir muska vari taş yaptık balığın önünde balığa bakar. Balıkta muskalı taşa bakar. Bunların önünde balığın önünde kroki taş var. Bu taş bakırdandır. Haritadır. 18 yerin parası AK KAYA buradan anlayacaksın ve balıkların altında bu bakır haritadadır. Sağ altında bir haritanın ve orada da bir binek taşı var ve yanında bir karpuz biçiminde yarık taş var. Bahçenin ortasında bir büyük kayada KURT resmi var. Taşın üzerinde ve iri bir kurt tek. Bu iri olan kurt değirmenin bir koyunda ve bu değirmenin sağ üstünden değirmene iner.
Eskiya belgelerinde değirmen denilen yerler bizim bildiğimiz tarzda yapılmış değirmenler mi yoksa mağaraları v.s yerleri belirtmek için kullanılan yerlerimi ifade ediyor..
Eşkiya hayallerine kapılıp boşuna ziyana uğramayın derim. Belge diye geçen hikayelerdeki tüm yerler ve işaretler kodlanmış şifrelerdir. ne değirmen değirmendir, ne göl suyu olan bir göl, ne mağara mağaradır.
Ustam, değirmen denildiğinde ilk akla gelen un değirmeni ama eşkiya günlüğünü takip ettiğimizde ise ağaç kesmekte kullanılan değirmenler de mevcut
boya değirmenleri de mevcut. dolayısı ile yapısal olarak farklı olmasına karşın, isim olarak DEĞİRMEN denilerek tek geçilmiş.
Şöyle düşün; Osmanlının son zamanında yeniçeri ordusunun dağıtılması ile birlikte bir karambol yaşanıyor. Osmanlı içinde var olan azınlıklar ve dışarıdan gelen papazlar ile Osmanlı adına basılmış bir çok altın para, bir çok kere farklı şekillerde soyuluyor ve farklı yerlere defin ediliyor…
7 farklı bölgeden de bahsedilse de gerçek bölge kısmen Marmara, Bursa vb yerler mevcut
Ticaret yollarının kesiştiği alanlar olması bunların başında geliyor tarihi olarak. İkinci sebep bu ticaretin oluşması olağan olarak çök para ve ganimetin fazlalığını beraberinde getiriyor. Bu sebeple bunlarda gözü olan insanların grupların ve Çetelerin bu bölgelerde yoğunlaşmasını beraberinde getiriyor. Hal böyle olunca günümüzdeki gibi bir sistem olmadığı için bu ele geçirilen her neyse bu bölgelerdeki dağlara, kayalık alanlara dere yataklarına v.s alanlara bu ganimetlerin saklanması kaçınılmaz oluyor. Bursa Bilecik merkezi noktalar bana göre. İstanbulu katmıyorum o ayrı bir derya.
Birde Bilecik bursa gibi yerler o zamanlarda değerli isleme sanatlarına ev sahipliği yapmış vilayetler. Bu çeteler illa volan manol pop martin lefter olacak diye bisey yok ki ucu zaten bursa ve Bilecik te isler yapmış çete basları, bunların dışında bir cok çete yasamış soygunlar yapmış. Benim kanaatim yüklü define ve hazinelerinin bu bölgelerde olduğu yönündedir.