Ermeni Define; Mezarlar ve mezar taşları üzerine oyulmuş haçlar Ermeni orta çağ mimarisinin eşsiz anıtlarıdır. Haçlarla beraber ermeni çiçekleride Sanatsal açıdan diğer medeniyetlerden oldukça farklıdır; özellikle ermeni çiçekleri papatya yaprağı gibi 6 dilimden oluşur, aslında buda bir haçtır; yani 4 kollu haça 2 kol daha eklenerek 6 dilim şeklinde tasarlanıp bunuda çiçek sembolüne benzetilmiştir.
Aşağı resimler ermeni çiçek örnekleridir; bunlar genelde mezar taşlarına resmedilir; bunu bulduğunuz zaman mezara yakınsınız demektir. bunun mezar başlarına işlenmesinin amacı muhtemelen günah çıkarma haçı ile aynı anlama gelir; yani günahlarından arınması için yapılan işarettir.
Delikli Taşlar: Aşağı resimdeki dik kayalara yapılmış delikli taşlar yine ermeni mezar bölgelerinde bulunur, geneli bir insan boyu mesafesindedir. delikten baktığınızda karşıda dikili taş görürsün; işte bu taş mezar başındaki taştır hemen önü mezardır.
Aşağı resimler ermeni mezar örnekleridir, Ermeni mezarlarından define çıkar diye çok ummayın bunların çoğu 1.700 yılları civarlarıdır; ermeni ölü gömme geleneğinde mezarlara hediye koyma vardı; ama bu her zaman geçerli değildir; çok nadir çıkabilir. Ermenilerle ilgili araştırma yapan defineciler ermeni mezarları değil ermeni evleri, ermeni kuyuları, ermeni çeşmesi, ermeni ağaçları çevresinde araştırma yapması gereklidir; özellikle ermeni evleri ve avlusu paraların en çok saklandığı yerlerdir.
Aşağı resimler ermeni lahit örnekleridir.
Ermeni sandık mezar örnekleri
Ermeni toplumunda bir ölüm gerçekleştiğinde ceset büyük bir titizlikle yıkanıp kefenlendikten sonra cenazenin üzerine en güzel elbiseleri konur, etrafında akrabaları ve çocukları ağlaşırdı. Bu sırada cenazenin üzerindeki bütün değerli ve yeni elbiseler, mücevher gibi eşyalar çıkartılmıştır. Ölünün gözleri kapatılırdı ancak açık kalmışsa mevtanın gözünün arkada kaldığına inanılırdı. Ermeni toplumu müslümanlarla birlikte yaşadığı için bir çok geleneği birbirine benzerlik göstermektedir. Hatta bir kısım eröenilerinde Müslüman olduğunu söyleyebiliriz.
