Halüsinasyon gerçekte olmayan ama size oluyormuş gibi gelen doğa dışı olaylardır. Definecilerin gördüğü en yaygın halüsinasyonlar arasında çocuk ağlaması ve oğlak sesi neredeyse ilk sıradadır. Kazı yerinden çıkan çıplak kadında çokça görünen halüsinasyonlar arasında yerini alır. Yer sallanması ve kazıdan çıkan yılanlar olmak üzere, kurbağa ve diğer haşerelerde vardır.
Gece kazı yapılıyorsa uğultular ve korkutucu diğer seslerde yine en yaygın halüsinasyonlar arasındadır. Domuz, kara kedi, kara köpek, keçi yada oğlakta dillerden düşmeyen halüsinasyonlardandır.
Definecilerin halüsinasyon görmesindeki en büyük neden yaptığı işte duyduğu heyecandan kaynaklıdır. Kazı yaparken oradan çıkacak yüklü miktarda altınlarla büyük zenginliklere ulaşacağını hayal etmesi ve emniyet güçleri tarafından yakalanma korkusu bir araya gelince ister istemez normal olmayan davranışlar sergilemesiyle alakalıdır.
Yaptığımız araştırmaya göre hsalisünasyonu en çok korkak insanların gördüğü ortaya çıktı. Normal insanların neredeyse hiç biri halüsinasyon görmezken korkak insanların akla hayale gelmeyecek halüsinasyonlar gördüğünü söyleyebiliriz.
Burada şunuda belirtmekte fayda var, böylesi olayların tümüne halüsinasyon demek yanlış olur bunların bir kısmı define cinleri tarafından yapılmış olabilir. Bizim yaptığımız araştırmalarda bu tip olayların %80 halüsinasyon %20 gerçek olgulardır. Halüsinasyon ve gerçeği birbirinden ayırmak çok zordur.
Bunu anlamak için kazı yaptığınız yerin define işaretlerini inceleyin, işaretler arasında gerçekten tılsım işareti varsa o zaman buna gerçek diyebilirsiniz. Eğer yoksa arkadaşlarınızın biri böylesi olaylara yatkınsa o zaman halüsinasyon diyebilirsiniz.
Halüsinasyon gören arkadaşlarınız varsa bunların gruptan çıkarılması daha doğru olur. Aksi halde başka konulardada başınızı ağrıtabilir. Mesela kazı alanında çıkacak en küçük iş kazasında bile işi cine tılsıma bağlayarak gündemin aynı kalmasına sebep olurlar. Bu durumda ister istemez sizde etkilenip benzer konularda sohbetler yaparak belli süre sonra sizde halüsinasyon görmeye başlarsınız. Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan misali olursunuz.
Kazı yerine götürülen hocaların halüsinasyona çözüm olduğunu söylemek zordur. Bazı hocaların halüsinasyon gördüğünü söylemek daha doğru olabilir. Bununda defalarca tecrübesini edindiğimizi söyleyebiliriz.
Hocaların gördüğü halüsinasyonlar arasında en yaygın olanı gömünün cinler tarafından bağlı olduğu inancıdır. Bunu nasıl anladıklarını bilmek gerçekten zor. Aslında onlarda bilmiyor sadece hissediyor hissettiklerinide öyleymiş gibi anlatıyor.
Anlatmaya çalıştığımız tipik hocalar bunlardır. Aslında bişey bildiğinden değil, kafasınca definenin cinler tarafından bağlı olabileceğini düşünür, önce buna kendi inanır sonrada öyleymiş gibi anlatmaya başlar. Aslında buradaki durum halüsinasyon değil paranoyak olarak değerlendirilmelidir.
Örnek olarak biz gittiğimiz bazı kazı alanlarında yaptığımız inceleme sonrası bölgede ne define işaretine, ne defineye nede cinlere rastladık, oysaki hocalar definenin var olduğunu ve bunların cinler tarafından korunduğu senaryosunu çizmiş ve definecilere oynatmış. Bunu bilerek yapan ve bilmeyerek yapan hocalarında olduğunu söylemekte fayda var.
Örnek alt resimde görünen kayadaki doğal delikler bir çift gözün sizi gözetlediği algısı yaratabilir.
