Define maden tespit ve diğer tüm dedektörler elektro manyetik dalgalar üretim kanunlarına göre çalışmaktadır. Daha ayrıntılı hale getirmek gerekirse kablodan geçen elektrik akımının etkisi ile kablonun çevresinde elektro manyetik alan oluşturur. Oluşan alan içerisinde metal kendi manyetik alanını yayar, arama yaptığımız daire şeklindeki kısım 2 adet sargıdan oluşur, bunun adı arama başlığıdır, Buradaki sargıların görevi sinyali hem göndermeye hemde almaya yarar, ilk sarım gönderen 2. sarım ise alandır, ilk sarım frekansı sürekli değilde belli aralıklarla göndermektedir, gönderdiği sinyal radyo sinyali gibidir, bu sinyal metalin etrafında manyetik bir alan oluşturur, diğer sarım ise metalin oluşturduğu alanı tespit eder.
Dedektör devresine gelince buda pil gücünü belli frekanstaki radyo dalgalarına çevirmektedir. Elektrik akımı ile oluşturulan manyetik alan ile metalin olup olmadığı; varsa yeri tespit edilir. Zemine yakın frekans ile çalışan dedektörlerin toprağa nüfus etmesi biraz daha kolay olur; daha derinlere inmenize yardımcı olur. Arama başlığı ne kadar büyürse o kadar derinlere inersiniz. Buradaki tek dezavantajınız ne kadar derine inerseniz o kadar metal ayrım kabiliyeti düşer. Hemde küçük metallere duyarsız kalabilir. Torak biraz mineralli ise burada sağlıklı bir çalışma yürütmeniz olanaksızdır.
Örnek vermek gerekirse 60 cm genişliğe sahip olan bir arama başlığının mineralden etkilenme olasılığı oldukça yüksektir. Bu durum yanlış sinyal vermesine neden olur. Altın sinyali aldığınız noktalardan bakır yada değersiz diğer metallerin çıkması olağandır. Yine buna paralel olarak bazı metalleri hiç görmeden geçmesi karşılan diğer hususlardan biridir.
Bu ölçüdeki başlıklar 14 khz ile 18 khz frekanslarda olanlar metal ayrımında en başarılı başlıklardır. Metal dedektör metal ayrımını metalin manyetik özelliklerine ve iletkenliklerine göre belirler, Bunların en idealinde ayrım değerli ve değersiz olarak 2 biçimde oluşur, bunu tam olarak ayırmaya kalkmak bizi daha derinlere inmemizi engeller, kısacası ayrım ne kadar üst düzeye çıkarsa derinlik o kadar kayıp olur.
Metal ayrımında sadece altına sinyal veren dedektör üretilmeye başlandı, bunlara genelde gold adı veriliyor. Çok yüksek frekansta çalışan bu dedektörleri definecilere pek tavsite etmiyorlar. Çünkü defineci sadece altın değil gümül ve bakır paralarda aramaktadır. Sadece altına duyarlı dedektörler dere yataklarında doğal altın aramak için alınabilir. Normal kalıntı dedektörünüzü sadece altına duyarlı hale getirebilirsiniz. Bunun en basit örneği değersizleri görme modunu kapatıp prekansı yükselterek dedektörünüzü altına daha duyarlı hale getirebilirsiniz. Bu tür ayarları yapmadan fabrika ayarları ile arama yaparsanız, kursun, alüminyum, gazoz kapağı, teneke, paslı çivi, bakır, ve benzer değersiz metallere sinyal almış olursunuz. Değersiz modonu kapatarak sadece altın değil diğer gümüş ve benzer değerli metalleride görmenize olanak verir, bu şekilde derinlik kaybımızda olmaz.
Derinliği etkileyen önemli faktörler arasında en önemlisi toprak yapısıyla alakalıdır. Hematit, manyetit ve kil oranı yüksek toprak çeşitlerinde algılama değişir. Yine buna paralel olarak kaba toprak veya toprakla oksitlenmiş metallerin algılanması diğerlerine göre çok daha basit olur. Metal toprağın altında ne kadar çok kalmış toprakla ne kadar özleşmiş ise tespiti o kadar kolaylaşır.
Tabi bu anlattıklarımız yüzeysel bilgilerdir üst resimdeki dedektör çalışma mantığı aşağı yukarı anlattıklarımız gibidir. xp son yıllarda üretilen en iyi vlf dedektörler arasındadır. Biz ne kadar şöyle böyle desekte teknolojiyi takip etmek çok zor.
