Çoban işaretlerinde çobanın asası (sopası) heybesi ve koyun sayısı çok önemlidir. asa tek hamlede malın yerini verebilir, heybede malın ana kaya altında saklı olduğunu anlatır, koyun ise çözümü biraz zor olup, sayıları, duruşları çobanla aralarındaki mesafe gibi bir çok anlamda farklılıklar gösterebilir.
Semboller dünyasının bir ögesi olarak çoban; Sevgi yüklü, yumuşak huylu ve gezdiği yerleri dikkatle takip eden, uyanık ve sürüsüne şefkatle muamelede bulunan.”koruyan” bir imajın insanıdır. Sırtında heybesi ve elindeki asası (değnek) ile kendisine teslim edilen emanetin/sürünün mutlak anlamda koruyuculuğunu yapmaktadır.
Definecilik ya da geçmiş zamanların saklama mantığı penceresinden bakılınca çoban motifinde iki ana özellik bulunacaktır. Bunların birincisi çobanın asası, diğeri ise onun sırtındaki heybesidir. Bu iki ana unsurdan anlaşılacaktır ki çobanın heybesi gömü, asası ise yön ve mesafe verecek olan figürlerdir. Bununla beraber; bazen de sürüsünü gütmekte olan heybeli/heybesiz bir çoban motifi, elindeki asasıyla baktığı noktalarda bir veya birkaç koyunu korumaktadır. Bu bakımdan çobanın baktığı, yöneldiği ya da asası ile işaretlediği yön önemlidir.
Şimdi yukarıdaki resme göre bakılması gereken yerlerin analizini beraber yapalım:
1- Çoban koluyla işaret ettiği tarafta aranılan define yönü ne kadar mesafe de? asasını tuttuğu kısım ile toprağa değdiği yer ölçülür cm adıma çevrilir.
2- Kolun bilek ile omuz kısmı ölçülür yine cm adıma çevrilerek kolun gösterdiği istikamete bakılır.
3- Resmi dikkatle bakarsanız asanın üst kısmı belli bir yerden aşağıya doğru dik kıvrılmış bu definenin derinliğini ifade eder.
4- resme yine dikkat edersek 3 adet koyun mevcut 2 si ileri biri geri gitmekte buna göre define 2 ye bölünerek saklanmış olabilir yine ölçümler yaparak incelemek gerekir.
Yukarıda yapılan küçük bir işaret okuma örneğidir. İşaretler çok iyi incelenip ölçümler ve mantık yürüterek en iyi sonucu bulmak için defalarca inceleme ve araştırma yapılmalı yani defineci işareti iyi okumalı sabırlı olmalı terzi misali 10 sefer ölçüp 1 sefer biçmeli.
