Kaya Mezar Çeşitleri; Kaya Mezarları tek odalı ve çok odalı olarak 2 ana guruba ayrılmaktadır.
Tek odalı mezarların çok odalı kaya mezarlarından ayrılan en belirgin özelliği mezarın coğrafyanın her yerinde yalnız başına olabilmesidir.. Çok odalı kaya mezarları büyük kale ve yönetim merkezlerinde bulunur. Genelde koruma amaçlı kale ve akropollere yakın yapılır. Tek odalılar için koruma altında bulundurmak ön koşul değildir. Tek odalı mezarlar oldukça kolay ulaşılan noktalardadır. Yalnız başına duran bir kaya kütlesi içine oyulmuş şekilde bulunabilir. Veya zemin kayanın yan duvarından aşağıda zemin altı kaya mezar olabilir. Bunlar herhangi bir kale veya sur sisteminin koruması altında değildir.
Tek odalılar, içlerindeki seki dediğimiz yatak sayısı kadar gömü yapılmak amacıyla yapılmış olmalıdır. Ölü yatakları yan duvarlarda, yalnızca bir kişinin yatırılacağı genişliktedir. Bu durumda tek odalı mezarların uzun süre kullanılmadığını anlamış oluruz. Defin işlemi yapılıp mezar bir daha açılmamak üzere kapanır. Nitekim dik kayalık yüzeylere yapılmış mezarlara giden patika yolların bulunmaması bu değerlendirmeyi güçlendirir.
Tek odalı mezarlar, plan tipi ve boyutları bakımından dikkate alınırlarsa, medeniyetler arasında bile benzerlikler göstermektedir. Mezarların kare girişleri, derin ve dar tabanları ile ölü koyma sekileri/yatakları dahi benzerlikler göstermektedir. Tek odalı kaya mezarların işaretleri ise normal bilinen kare ve yuvarlak mezar oymalarıyla eş değer ölçülerdedir. Her hangi bir özel tasarım bulunmamaktadır.
Bazı tek odalı kaya mezarlarının tabanından alt odayı bulmak mümkündür. Yine benzer şekilde yan duvarlardan diğer odalara geçiş olma ihtimali yüksektir. Tek odalı kaya mezarların yan ve tabanlar kontrol edilmediği sürece bu mezarın çoklu yada tekli olduğunu anlamak mümkün değildir. Tıpkı lahitlerde olduğu gibi yan yana yada alt alta sıralı şekilde diğer odalara geçiş bulunabilir.
Çok odalı kaya mezarları, coğrafyanın farklı yönlerinden kolayca görülebilir. Plan olarak büyük bir kapısı olan geniş bir ana oda ve bu odadan bir kapı ile geçilen yan oda veya odalardan oluşur. Oda sayısı en çok 5-7 civarlarındadır. Ortalama olarak 2-3 odalılar en sık rastlanan oda sayısıdır. Diğerlerine göre daha büyük olan ana odanın işçiliği daha düzgün olup, yan mekanlar bir çoğunda özensizdir.
Çok odalı kaya mezarları, boyutları bakımından dikkat çekicidirler. Kapıları rahatlıkla girilebilecek genişlik ve yüksekliktedir. Ortalama olarak, kapı genişliği 0.50 ile 1.80 metre yüksekliği ise 1,10 ile 3 metreye kadar çıkmaktadır. Yan odalar ana salondan daha küçüktür. Bazı çok odalı mezarların işçiliğine özen gösterilmiş iken bazılarında yan odaların işçiliğine özen gösterilmiştir.
Çok odalılar taban altına açılmış ve basamaklarla inilen derin oda şeklindedir. Yine toprak içine açılmış bir yan odaya geçit olabilir. Düz ve yüzeyin altı kayalık olan yerlerde, hem oda mezar anlayışı hem de kaya mezar geleneğinden izler taşıyan yer altı kaya mezarları bulmak mümkündür.
Çok odalıları tek odalılardan ayıran diğer önemli özellikleri ise içlerinde çok değerli eşyalar olduğu için güvenlik amacıyla surların içinde bir konuma yapılmaları. Önlerinde bir platform yer alması ve kaya basamaklı veya patika bir yol olması. Sürekli kullanıldığı için bir kapısının olması gerekliliğinden girişlerde kapı için mil yatakları vardır. Oda tabanında çoklu gömünün bir sonucu olarak kullanıldığı düşünülen kuyu biçimli atık veya alternatif çukurların bulunması ve duvarların birleşme noktalarının çeşitli bezemelerle süslenmesi gibi.
Mezar içlerinde yivli çanak çömlek grubuna dayanılarak yapılmış eserler. Çeşitli işlevlerle kullanılan cam şişeler, vazolar, heykel, sikke vb. objeler.
