Trabzon-Tebriz Güzergahi 452 Deve Yükü Değerli Maden Nerede ?
1830’lu yıllarda Doğu-Anadolu yöresinde ve Osmanlı-İran sınırında yerleşmiş bulunan eşkiyalar Trabzon-Tebriz kervanlarına verdikleri baskınlarla Trabzon ticaretine darbe indirmekte ve Karadeniz ekonomisini bloke etmekteydiler.
Doğu-Anadolu yöresindeki eşkıyalığın oluşum nedeni Fahrettin Tızlak tarafından yöreden elde edilen değerli madenlere ve bu madenlerin ekonomik değerlerinin cazibesine dayandırılmaktadır. Robert Anhegger ve Neşet Çağatay’ın da savundukları bu tezin doğruluk payı yöredeki eşkıyalık olaylarını izahta oldukça yüksektir. Ancak, yörenin coğrafi açıdan ticari avantajları da gözardı edilmemelidir. Bölgedeki en büyük soygun, 1834 yılında 680 deve yükü Avrupa ticaret eşyasından oluşan bir kervanın 452 deve yükü eşyası eşkıyalar tarafından Trabzon-Tebriz güzergahında çalındı.
Erzurum Valisi soyguncuların yakalanması için gayret göstersede başarılı olamadı. Karadeniz ekonomisi ve ticareti, İran pazarına giden güzergahın asayişinden de etkilenmekte idi. Asayişsizlik ortamı doğal olarak ticari faaliyetleri aksatmakta ve Trabzon’un ticaret hacminin gerilemesine neden olmaktaydı. Buna benzer bir çok kervan soyguna uğrayarak Bölge ticaretinde ciddi gerileme yaşanmıştır..
